VERGİ SİRKÜLERİ
NO: 2006/42
|
KONU
|
Menkul Sermaye Gelirlerinden GVK Geçici 67 nci Madde Kapsamında Yapılacak Stopajda Değişiklik Öngören Kanun Teklifi TBMM’de Kabul Edildi
|
Geçen hafta Maliye Bakanı ve Hazineden sorumlu Devlet Bakanının birlikte yaptıkları basın toplantısında açıkladıkları, menkul sermaye gelirlerinden vergi kesintisi suretiyle yapılacak vergilendirme değişikliklerine ilişkin Kanun Teklifi TBMM’nin dün geceki oturumunda kabul edilerek yasalaşmıştır.
Bilindiği gibi, Gelir Vergisi Kanununa 5281 sayılı Kanunun 30 uncu maddesiyle eklenen Geçici 67 nci maddede, menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılması ve elde tutulması sürecinde elde edilen gelirler ile mevduat faizleri, repo gelirleri ve özel finans kurumlarından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesine yönelik düzenlemelere yer verilmiştir.
Bu çerçevede, bankalar ve aracı kurumlar takvim yılının üçer aylık dönemleri itibarıyla;
a) Alım satımına aracılık ettikleri menkul kıymetler ile diğer sermaye piyasası araçlarının alış ve satış bedelleri arasındaki fark,
b) Alımına aracılık ettikleri menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası araçlarının itfası halinde alış bedeli ile itfa bedeli arasındaki fark,
c) Menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının tahsiline aracılık ettikleri dönemsel getirileri (herhangi bir menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracına bağlı olmayan),
d) Aracılık ettikleri menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası araçlarının ödünç işlemlerinden sağlanan gelirler üzerinden 1/1/2006 tarihinden geçerli olmak üzere % 15 oranında vergi tevkifatı yapmaktadırlar.
TBMM’de dün akşam kabul edilen kanun ile Gelir Vergisi Kanununun Geçici 67 nci maddesinde yapılan değişiklikler aşağıda bilgilerinize sunulmaktadır.
Yapılan değişiklikler, aksi belirtilmediği sürece, 1/1/2006 tarihinden sonra ihraç edilen devlet iç borçlanma senetleriyle bu tarihten sonra iktisap edilen menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarından Kanunun Resmi Gazetede yayımı tarihinden itibaren sağlanan kazanç ve iratlar bakımından geçerlidir.
1. Dar Mükellef Gerçek Kişi ve Kurumların Finansal Araçlardan Elde Edecekleri Gelirlerden Yapılan Stopaj Sıfırlandı
Dar mükellef gerçek kişi ve kurumların banka ve aracı kurumlar vasıtasıyla menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarından elde ettikleri Geçici 67 nci maddenin 1 numaralı fıkrası kapsamındaki işlemlerden yapılacak stopaj oranı sıfır olarak belirlenmiştir.
2. Sürekli Olarak Portföyünün % 51’i İMKB’de İşlem Gören Hisse Senetlerinden Oluşan Yatırım Fonlarının Katılma Belgelerinin Elden Çıkarılmasından Elde Edilen Gelirlerden Stopaj Yapılmayacak
Gerçek kişi ve kurumların, sürekli olarak portföyünün % 51’i İMKB’de işlem gören hisse senetlerinden oluşan yatırım fonlarının katılma belgelerinin elden çıkarılmasından elde ettikleri gelirlerden stopaj yapılmaması benimsenmiştir (1 Ekim 2006’dan geçerli olmak üzere yürürlüğe girecektir).
3. Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarının Hisse Senetlerinin Alım-Satım Kazancı Genel Rejim Çerçevesinde Stopaja Tabi Hale Getirildi
Menkul kıymet yatırım ortaklıkları hisse senetlerinden elde edilen alım-satım kazançları stopaja tabi değilken, yapılan değişiklikle genel rejim çerçevesinde stopaja tabi hale getirilmiştir. Gerçek kişi bireysel yatırımcıların menkul kıymet yatırım ortaklıkları hisse senetleriden elde ettikleri alım-satım kazancı için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir.
4. Dar Mükellef Gerçek Kişi ve Kurumlarca Hazine Tarafından Yurt Dışında İhraç Edilen Menkul Kıymetlerden (Eurobond) Sağlanan Kazanç ve İratlar Beyan Dışında Bırakıldı
Geçici Madde 67 kapsamında tevkifata tabi tutulup tutulmadığına bakılmaksızın, dar mükellef gerçek kişi ve kurumlarca Hazine tarafından yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetlerden (Eurobond) sağlanan kazançlar için münferit veya özel beyanname verilmeyecektir. Böylece söz konusu kazançlar bütünüyle Türkiye’deki vergilemenin dışında bırakılmaktadır.
5. Menkul Kıymetler Yatırım Fonları (Borsa Yatırım Fonları ile Konut Finansman Fonları ve Varlık Finansman Fonları Dahil) İle Menkul Kıymetler Yatırım Ortaklıklarının Kurumlar Vergisinden İstisna Edilmiş Olan Portföy Kazançlarından Yapılan Vergi Tevkifatının Sıfırlanması Konusunda Bakanlar Kuruluna Yetki Verildi
Geçici 67 nci maddenin 8 numaralı fıkrası gereği, Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan menkul kıymetler yatırım fonları (borsa yatırım fonları ile konut finansman fonları ve varlık finansman fonları dahil) ile menkul kıymetler yatırım ortaklıklarının Kurumlar Vergisinden istisna edilmiş olan portföy kazançları üzerinden dağıtılsın veya dağıtılmasın yapılacak % 15 vergi tevkifatını % 0’a kadar indirme konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmiştir. Eskiden olduğu gibi, bu kazançlar üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi uyarınca ayrıca tevkifat yapılmayacaktır (1 Ekim 2006’dan geçerli olmak üzere yürürlüğe girecektir).
6. Kurumlar Arasında Yapılan Vadeli İşlem ve Opsiyon İşlemleri Geçici Madde 67 Kapsamı Dışına Çıkartıldı
Tam ve dar mükellef kurumların (Türkiye’de işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla faaliyette bulunmayanlar hariç) aralarında yaptıkları vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerinden doğan kazançları Geçici 67 nci maddedeki vergilemenin dışında bırakılmıştır. Bu uygulamada, önceki düzenlemede olduğu gibi banka ve benzeri finans kurumları için Türkiye’de işyeri veya daimi temsilci aracılığıyla faaliyette bulunma şartı aranmayacaktır.
Önceki düzenlemede, sadece 2006 yılında yapılan işlemlerden elde edilen söz konusu kazançlar Geçici Madde 67 dışında bırakılmıştı.
7. Bakanlar Kurulu’na Geçici Madde 67 Kapsamındaki Tevkifat Oranını Sıfıra Kadar İndirmeye ve % 15’e Kadar Artırmaya Yetki Verildi
Geçici Madde 67’de yer alan tevkifat oranlarını her bir kazanç ve irat türü ve kazancı elde edenler itibarıyla, yatırım fonlarının katılma belgelerinin fona iade edilmesinden elde edilen kazançlar için fonun portföy yapısına göre, ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye veya % 15’e kadar artırmaya Bakanlar Kurulu’na yetki tanınmıştır.
Bu yetkinin, tevkifat oranı sıfır olarak belirlenen işlemler bakımından kullanılamayacağı anlaşılmaktadır (sıfırın bir katı yine sıfırdır).
Bakanlar Kurulunun stopaj oranlarını daha önce açıklanan çerçevede yerli yatırımcılar için aşağıdaki gibi kullanması beklenmektedir:
- Devlet iç borçlanma senetlerinden elde edilen gelirler için % 10,
- Özel sektör tarafından ihraç edilen borçlanma senetlerinde % 10,
- Hisse senetlerinin alım satımından elde edilen kazançlar için % 10,
Mevduat ve repoda stopaj oranının eskiden olduğu gibi % 15 olarak devam edeceği daha önce Maliye Bakanlığınca açıklanmıştı.
Yukarıda yer verilen konuyla ilgili ek bilgiye ihtiyaç duyduğunuzda lütfen tarafımızla irtibata geçiniz.
Saygılarımızla,
DRT Denetim Revizyon Tasdik
Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.