VERGİ SİRKÜLERİ
NO: 2008/192
Konu: En Az 10 İşçi Çalışan İş Yerlerinde 01.01.2009 Tarihinden İtibaren Ücret Ödemeleri Banka Aracılığı İle Yapılacaktır.
18 Kasım 2008 tarih ve 27058 Sayılı Resmi Gazete’de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca “Ücret, Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmelik” yayınlanarak; işçinin, gazetecinin ve gemi adamlarının net ücretlerinin 01.01.2009 tarihinden itibaren Banka ve zorunluluk halinde T.C Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü aracılığı ile yapılması mecburiyeti getirilmiştir.
Daha önce 08.10.2008 tarih ve 2008/166 No.lu sirkülerimiz ile duyurulduğu üzere, çeşitli kanunlarda ücretlerin banka kanalı ile ödenmesine ilişkin düzenlemeler yapılmış ancak beklenen yönetmelik ile uygulamanın usul ve esaslarının düzenleneceği belirtilmiştir.
Konu ile ilgili olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca söz konusu yönetmelik yayınlanarak 01.01.2009 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere;
- 818 Sayılı Borçlar Kanunu
- 854 Sayılı Deniz İş Kanunu
- 5953 Sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetin Tanzimi Hakkında Kanun
- 4857 Sayılı İş Kanunu
kapsamında çalıştırılan işçinin, gazetecinin, gemi adamının; ücret prim ikramiye ve bu nitelikteki her türlü istihkakının bankalar (mevduat ve katılım bankaları) ve zorunluluk halinde PTT Teşkilatı aracılığı ile ödenmesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir. Yönetmeliğe göre yapılan düzenlemeler aşağıdaki gibidir.
1. İş Kanununa Tabi Olarak Çalışan İşçiye Yapılan Ödemeler
4857 Sayılı İş Kanunu hükümlerinin uygulandığı iş yerleri ve işletmelerinde, işverenler ile üçüncü kişiler, Türkiye genelinde çalıştırdıkları işçi sayısının en az 10 olması halinde, 01.01.2009 tarihinden itibaren , çalıştırdıkları işçiye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanuni kesintiler düşüldükten sonra net tutarını bankalar araclığı ile ödemekle yükümlü tutulmuşlardır. İş yeri mahallinde banka bulunmaması ya da çalışanlara banka araclığı ile ödeme yapılmasına imkan bulunmaması halinde ödemeler PTT şubeleri aracılığı ile yapılabilecektir.
2. 5953 Sayılı Kanun Çerçevesinde Basın Mesleğinde Çalışanlar
2.1. Gazetecilere Yapılan Ödemeler
5953 Sayılı Kanuna tabi olarak Türkiye genelinde en az 10 gazeteci çalıştıran işverenler, çalıştırdıkları gazeteciye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler.
2.2. Gazete ve Mevkutelerde, Haber ve Fotoğraf Ajanslarında Gazeteci Haricinde Çalıştırılan İşçiye Yapılan Ödemeler
Gazeteci çalıştıran işverenler, aynı zamanda 5953 Sayılı Kanun hükümleri dışında kalan ve İş Kanunu’nda “işçi” tanımına giren kimseleri çalıştırmaları hâlinde, çalıştırılan gazeteci sayısı ile işçi sayısı toplamının en az 10 olması durumunda, çalıştırdıkları gazeteci ve işçiye o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler.
3. Deniz İş Kanununa Tabi Olarak Çalışan Gemi Adamına Yapılan Ödemeler
Deniz İş Kanununa tabi olarak Türkiye genelinde en az 10 gemi adamı çalıştıran işverenler veya işveren vekilleri, çalıştırdıkları gemi adamına, o ay içinde yapacakları her türlü ödemenin kanunî kesintiler düşüldükten sonra kalan net tutarını, bankalar aracılığıyla ödemekle yükümlüdürler.
3.1. Gemi Adamına Yapılan Ödemeler İçin Açılan Banka Hesap Numarasına, Akitte Yer Verilmesi Gerekmektedir
Hizmet akdi, işveren veya işveren vekili ile gemi adamı arasında, yazılı olarak Deniz İş Kanunu’nun 6. maddesinde belirtilen unsurları içerecek şekilde yapılır.
Hizmet akdinde, ücretin ödeme zamanı ve yeri ile gemi adamının ödemelerinin yapılacağı banka hesap numarası da bulunur.
4. İşverenlerin Uyması Gereken Diğer Hususlar
4.1. Banka Şubesi Olmaması Halinde Yapılacak İşlem
Bu Yönetmelik kapsamında banka aracılığıyla ödeme yapması gereken işverenler, işveren vekilleri veya üçüncü kişiler, işyerlerinin bulunduğu mahalde banka şubesi bulunmaması ya da çalışanlara banka aracılığıyla ödeme yapılmasına imkân bulunmaması hâlinde ödemeler, T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü şubeleri aracılığıyla yapılır.
4.2. Bankalar Aracılığı İle Yapılan Ödemelerin Niteliği Hesabın Açıklamasında Belirtilecektir
Bu Yönetmelik kapsamındaki işveren, işveren vekili ve üçüncü kişiler tarafından yine bu Yönetmelikte belirtilen kişilere bankalar aracılığıyla yapılan her türlü ödemelerde, ödemelerin niteliği, hesabın açıklamasında belirtilir.
5. İdari Para Cezaları
5.1. İşçiye Yapılan Ödemelerin Bankalar Aracılığıyla Yapılmaması Hâlinde Uygulanacak İdarî Para Cezası
Yönetmeliğin 16. maddesine göre işçiye, İş Kanunu’ndan veya toplu iş sözleşmesinden veyahut iş sözleşmesinden doğan alacaklarını, bu Yönetmelik kapsamında zorunlu tutulduğu hâlde bankalar aracılığıyla ödemeyen işverene veya işveren vekiline veyahut üçüncü kişiye, İş Kanunu’nun 102. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili birimi tarafından idarî para cezası verilir.
Bu hükme göre ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakları zorunlu tutulduğu halde özel olarak açılan banka hesabına ödemeyenlere bu durumda olan her işçi ve her ay için 100.- YTL. idari para cezası uygulanacaktır.
5.2. Gazeteciye Yapılan Ödemelerin Bankalar Aracılığıyla Yapılmaması Hâlinde Uygulanacak İdarî Para Cezası
Yönetmeliğin 14. maddesine göre yönetmelik kapsamında zorunlu tutulduğu hâlde gazeteciye yapılan ödemeleri bankalar aracılığıyla yapmayan işverene, 5953 Sayılı Kanun’un 27. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili birimi tarafından idarî para cezası verilir.
Bu hükme göre gazetecilere ücretini zaruret olmaksızın zamanında ödemeyen veya gazetecinin ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakını zorunlu tutulduğu halde özel olarak açılan banka hesabına yatırılmaksızın ödenmesi durumunda, her bir gazeteci için işverene 1.500. YTL idari para cezası uygulanacaktır.
5.3. Gemi Adamına Yapılan Ödemelerin Bankalar Aracılığıyla Yapılmaması Hâlinde Uygulanacak İdarî Para Cezası
Yönetmeliğin 15.maddesine göre yönetmelik kapsamında zorunlu tutulduğu hâlde gemi adamına yapılan ödemeleri bankalar aracılığıyla yapmayan işverene veya işveren vekiline, Deniz İş Kanunu’nun 51.maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın geminin bağlama limanının bulunduğu yer ilgili birimince idarî para cezası verilir.
Bu hükme göre gemi adamının ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeşit istihkakını zorunlu tutulduğu halde özel olarak açılan banka hesabına yatırmayan işveren, işveren vekili hakkında, bu durumda olan her gemi adamı için 1.200.- YTL idari para cezası uygulanacaktır.
6. Ödemelerin Brüt Olarak Hesaba Yatırılma Zorunluluğunun Getirilmesi Hususunda, İlgili Bakanlıklara Yetki Verilmiştir
Bu Yönetmelikte belirtilen işverenleri veya işveren vekillerini veyahut üçüncü kişileri, yapacakları ödemeleri bankalar nezdinde açılacak hesaplara brüt olarak yatırmaları hususunda zorunlu tutmaya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakanlık müştereken yetkilidir.
Yönetmeliğe ulaşmak için tıklayınız.
2008/166 No.lu sirkülerimize ulaşmak için tıklayınız.
Yukarıda yer verilen konuyla ilgili ek bilgiye ihtiyaç duyduğunuzda lütfen tarafımızla irtibata geçiniz.
Saygılarımızla,
Deloitte Türkiye
Sirkülerlerimizde yer alan bilgiler belli bir konunun veya konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi vermek ve yorum yapmak amacını taşımaktadır. Bu sirkülerler ile amacımız muhasebe, vergi, yatırım, danışmanlık alanlarında veya diğer türlü profesyonel bağlamda tavsiye veya hizmet sunmak değildir. Bilgileri kişisel finansal veya ticari kararlarınızda yegane dayanak olarak kullanmaktan ziyade, konusuna hakim profesyonel bir danışmana başvurmanız tavsiye edilir. Bu sirkülerler ve içeriğindeki bilgiler, oldukları şekliyle sunulmaktadır; "DRT Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş." ve "Deloitte Touche Tohmatsu" (bir Swiss Verein'i) ve onun üye firmaları ve bunların iştirakleri ve filyalleri (bundan böyle ayrı ayrı veya birlikte "Deloitte"), bunlarla ilgili sarih veya zımni bir beyan ve garantide bulunmamaktadır. "Deloitte", söz konusu sirkülerlerin ve içeriğindeki bilgilerin hata içermediğine veya belirli performans ve kalite kriterlerini karşıladığına dair bir güvence vermemektedir. Sirkülerleri ve içeriğindeki bilgileri kullanımınız sonucunda ortaya çıkabilecek her türlü risk tarafınıza aittir ve bu kullanımdan kaynaklanan her türlü zarara dair risk ve sorumluluk tamamen tarafınızca üstlenilmektedir. "Deloitte", söz konusu kullanımdan dolayı, (ihmalkarlık kaynaklı olanlar da dahil olmak üzere) sözleşmesel bir dava, kanun veya haksız fiilden doğan her türlü özel, dolaylı veya arızi zararlardan ve cezai tazminattan dolayı sorumlu tutulamaz.