VERGİ SİRKÜLERİ
NO: 2015/81
KONU: Vergi İnceleme Esaslarını Düzenleyen Yönetmelikte Değişiklikler Yapıldı.
6 Kasım 2015 tarihli ve 29524 sayılı Resmi Gazete’de "Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" yayımlandı.
Bu Yönetmelikle, vergi inceleme esaslarını düzenleyen ve 31/10/2011 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan "Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik"te değişiklikler yapılmıştır.
Yapılan değişikliklerden öne çıkan hususlar aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
-
Mükelleflerin, inceleme sırasında vergi kanunlarına göre eleştiri konusu yapılacak hususlarla ilgili olarak inceleme elemanına özelge ibraz etmesi durumunda, özelge inceleme tutanağına dâhil edilecektir; ancak özelgenin mükellefin durumunu açıklayıp açıklamadığı hususu, inceleme elemanı tarafından düzenlenen raporda değerlendirilecektir.
-
İnceleme tutanaklarında yer alan hususlara ilişkin muhtemel işlemlerin neler olduğu mükellefe izah edilecektir.
-
Öz sermaye büyüklüğü, hesap dönemi sonundaki bilançoda Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan öz sermaye toplamını ifade etmektedir.
Yapılan değişiklerin tamamına ise, önceki halleriyle karşılaştırmalı olarak sirkülerin devamından ulaşabilirsiniz.
1. Öz sermaye büyüklüğünün VUK’a göre hesaplanması
Yönetmeliğin Tanımlar başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
|
Eski düzenleme:
|
Yeni düzenleme:
|
|
g) Öz sermaye büyüklüğü: Hesap dönemi sonundaki bilançonun pasif tablosunda yer alan öz kaynaklar toplamını
|
“g) Öz sermaye büyüklüğü: Hesap dönemi sonundaki bilançoda 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan öz sermaye toplamını,”
|
2. İnceleme görev yazısının elektronik ortamda inceleme yapmaya yetkililere gönderilmesi
Aynı Yönetmeliğin Vergi inceleme görevinin verilmesi başlıklı 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
|
Eski düzenleme:
|
Yeni düzenleme:
|
|
(1) Vergi inceleme görevi yazı ile verilir. İnceleme görevi yazılarında; nezdinde inceleme yapılacak kişilere ve konulara ilişkin bilgilere, incelemenin türüne, gerekçesine, dönemine ve süresine ilişkin hususlara yer verilir.
|
(1) Vergi inceleme görevi yazı ile verilir. İnceleme görevi yazılarında; nezdinde inceleme yapılacak kişilere ve konulara ilişkin bilgilere, incelemenin türüne, gerekçesine, dönemine ve süresine ilişkin hususlara yer verilir. İnceleme görev yazısı ekinde yer alan belgeler, elektronik ortamda inceleme yapmaya yetkili olanlara gönderilebilir.
|
3. İnceleme dosyasının Grup Başkanlığına gönderilmesi
Aynı Yönetmeliğin İnceleme dosyası başlıklı 8 inci maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
|
Eski düzenleme:
|
Yeni düzenleme:
|
|
(3) Vergi incelemesi yapmaya yetkili olanlarca görevin devredilmesi gerektiği durumlarda inceleme dosyası da devredilir.
|
“(3) İnceleme görevini veren ilgili birim tarafından görevin devredilmesinin uygun görülmesi halinde inceleme dosyası, yazı ile Grup Başkanlığına gönderilir.”
|
4. İnceleme tutanaklarına ilişkin mükellefe izahat
4.1. Aynı Yönetmeliğin, İnceleme tutanakları başlıklı 16 ncı maddesine aşağıdaki dördüncü fıkra eklenmiş ve müteakip fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
Yeni eklenen fıkra:
“(4) Tutanakta yer alan hususların vergi kanunları karşısında yapılması muhtemel işlemler bakımından ispatlama vasıtası olduğu ve yapılması muhtemel işlemlerin neler olduğu mükellefe izah edilir.”
4.2. Aynı Yönetmeliğin İnceleme tutanaklarında yer alacak unsurlar başlıklı 17 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan “ispatlama vasıtası olduğunun” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve yapılması muhtemel işlemlerin neler olduğunun” ibaresi eklenmiştir.
|
Eski düzenleme:
|
Yeni düzenleme:
|
|
e) Nezdinde inceleme yapılan mükellefe, tutanakta yer alan hususların vergi kanunları karşısında yapılması muhtemel işlemler bakımından ispatlama vasıtası olduğunun, tutanağın düzenlenmesinden önce bildirildiği hususu, yer alır.
|
e) Nezdinde inceleme yapılan mükellefe, tutanakta yer alan hususların vergi kanunları karşısında yapılması muhtemel işlemler bakımından ispatlama vasıtası olduğunun ve yapılması muhtemel işlemlerin neler olduğunun tutanağın düzenlenmesinden önce bildirildiği hususu, yer alır.
|
5. Özelgenin mükellefin durumunu açıklayıp açıklamadığı hususu
Aynı Yönetmeliğin, Raporların mevzuata uygun olması başlıklı 18 inci maddesine aşağıdaki ikinci fıkra eklenmiş ve müteakip fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
“(2) Mükelleflerin, inceleme sırasında vergi kanunlarına göre eleştiri konusu yapılacak hususlarla ilgili olarak inceleme elemanına özelge ibraz etmesi durumunda, özelge inceleme tutanağına dâhil edilir. Özelgenin mükellefin durumunu açıklayıp açıklamadığı hususu, inceleme elemanı tarafından düzenlenen raporda değerlendirilir.”
6. Vergi inceleme raporlarının düzenlenmesi
Aynı Yönetmeliğin Vergi inceleme raporlarının düzenlenmesi başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesinde yer alan “suretiyle ve” ibaresi “suretiyle hesap dönemine göre kazançları tespit edilenler için” olarak değiştirilmiş, “takvim yılı aşılmamak koşuluyla” ibaresinden sonra gelmek üzere “, özel hesap dönemine tâbi mükelleflerde ise özel hesap dönemine tekabül edecek şekilde” ibaresi eklenmiş ve dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
|
Eski düzenleme:
|
Yeni düzenleme:
|
|
(1) Vergi inceleme raporları, vergi türü ve dönemi itibarıyla ayrı ayrı düzenlenir. Vergilendirme dönemi bir yıldan daha kısa olan vergilere ilişkin vergi inceleme raporları, her bir döneme ilişkin matrah ve/veya vergi farkları ayrı ayrı gösterilmek suretiyle ve takvim yılı aşılmamak koşuluyla tek bir rapor olarak düzenlenebilir.
|
(1) Vergi inceleme raporları, vergi türü ve dönemi itibarıyla ayrı ayrı düzenlenir. Vergilendirme dönemi bir yıldan daha kısa olan vergilere ilişkin vergi inceleme raporları, her bir döneme ilişkin matrah ve/veya vergi farkları ayrı ayrı gösterilmek suretiyle hesap dönemine göre kazançları tespit edilenler için takvim yılı aşılmamak koşuluyla özel hesap dönemine tâbi mükelleflerde ise özel hesap dönemine tekabül edecek şekilde tek bir rapor olarak düzenlenebilir.
|
7. Uluslararası bilgi değişimi amacıyla yapılacak incelemeler
Aynı Yönetmeliğe, 23 üncü maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir.
Yeni eklenen madde:
“Uluslararası bilgi değişimi amacıyla yapılacak incelemeler
MADDE 23/A – (1) Uluslararası anlaşmalarda yer alan bilgi değişimine ilişkin hükümler çerçevesinde bilginin sağlanmasına yönelik gerçekleştirilecek araştırmalar öncelikli olarak ele alınır ve en kısa zamanda tamamlanır. Bu süre, bilgi talebinin Başkanlığa ulaştırıldığı tarihten itibaren iki ayı geçemez.”
8. Birinci sınıf tüccarların gruplara ayrılması
Aynı Yönetmeliğin Birinci sınıf tüccarların gruplara ayrılması başlıklı 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Yıllık iş hacmi 50.000.000 TL, aktif büyüklüğü 40.000.000 TL veya öz sermaye büyüklüğü 15.000.000 TL’nin üzerinde olanlar ile” ibaresi “Bilançolarında yer alan rakamlardan net satışları ile aktif büyüklüğünün aritmetik ortalaması 50.000.000 TL’nin üzerinde olan şirketler veya öz sermaye büyüklüğü 15.000.000 TL’nin üzerinde olan şirketler ve bunlara ek olarak” şeklinde değiştirilmiştir.
|
Eski düzenleme:
|
Yeni düzenleme:
|
|
Birinci Grup: Yıllık iş hacmi 50.000.000 TL, aktif büyüklüğü 40.000.000 TL veya öz sermaye büyüklüğü 15.000.000 TL'nin üzerinde olanlar ile bu tutarlara bakılmaksızın bankalar, sigorta şirketleri, finansal kiralama şirketleri, faktoring ve finansman şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile bireysel emeklilik veya sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak veya 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununda yer alan faaliyet konularından en az birini yürütmek üzere kurulan kuruluşlar ve finansal holding şirketleri.
|
Birinci Grup: Bilançolarında yer alan rakamlardan net satışları ile aktif büyüklüğünün aritmetik ortalaması 50.000.000 TL’nin üzerinde olan şirketler veya öz sermaye büyüklüğü 15.000.000 TL’nin üzerinde olan şirketler ve bunlara ek olarak bu tutarlara bakılmaksızın bankalar, sigorta şirketleri, finansal kiralama şirketleri, faktoring ve finansman şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile bireysel emeklilik veya sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak veya 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununda yer alan faaliyet konularından en az birini yürütmek üzere kurulan kuruluşlar ve finansal holding şirketleri.
|
Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Yönetmeliğe aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz.
Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar HakkındaYönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik
Sirkülerlerimizde yer alan bilgiler belli bir konunun veya konuların çok geniş kapsamlı bir şekilde ele alınmasından ziyade genel çerçevede bilgi vermek ve yorum yapmak amacını taşımaktadır. Bu sirkülerler ile amacımız muhasebe, vergi, yatırım, danışmanlık alanlarında veya diğer türlü profesyonel bağlamda tavsiye veya hizmet sunmak değildir. Bilgileri kişisel finansal veya ticari kararlarınızda yegane dayanak olarak kullanmaktan ziyade, konusuna hakim profesyonel bir danışmana başvurmanız tavsiye edilir. Bu sirkülerler ve içeriğindeki bilgiler, oldukları şekliyle sunulmaktadır; "DRT Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş." ve İngiltere mevzuatına gore kurulmuş olan “Deloitte Touche Tohmatsu Limited” ve onun üye firmaları ve bunların iştirakleri ve filyalleri (bundan böyle ayrı ayrı veya birlikte "Deloitte"), bunlarla ilgili sarih veya zımni bir beyan ve garantide bulunmamaktadır. "Deloitte", söz konusu sirkülerlerin ve içeriğindeki bilgilerin hata içermediğine veya belirli performans ve kalite kriterlerini karşıladığına dair bir güvence vermemektedir. Sirkülerleri ve içeriğindeki bilgileri kullanımınız sonucunda ortaya çıkabilecek her türlü risk tarafınıza aittir ve bu kullanımdan kaynaklanan her türlü zarara dair risk ve sorumluluk tamamen tarafınızca üstlenilmektedir. "Deloitte", söz konusu kullanımdan dolayı, (ihmalkarlık kaynaklı olanlar da dahil olmak üzere) sözleşmesel bir dava, kanun veya haksız fiilden doğan her türlü özel, dolaylı veya arızi zararlardan ve cezai tazminattan dolayı sorumlu tutulamaz.