Numara : 60
Tarih : 21.7.2003
VERGİ  SİRKÜLERİ
NO: 2003/60
 

KONU
  
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2003/3 Sayılı Tebliğ 
 

Hazine Müsteşarlığınca yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2002/1 Sayılı Tebliğde Değişiklik Yapılmasına İlişkin 2003/3 Sayılı Tebliğ (R.G.: 17/7/2003; 25171) ile yatırım teşvik belgeleri kapsamındaki bazı işlemlerle ilgili düzenlemeler yapılmıştır.
2003/3 Sayılı Tebliğ ile yapılan düzenlemeler ana başlıklar itibariyle aşağıdaki gibidir.
 
1) Teşvik Belgesinde Kayıtlı Değerler Üzerinde Yatırımın Her Aşamasında Değişiklik Yapılabilecektir 
2002/1 sayılı Tebliğin 34 üncü maddesinde değişiklik yapılarak, teşvik belgesinde kayıtlı olan değerlerin yatırımcı tarafından sunulan bilgi ve belgelere istinaden teşvik belgesini düzenleyen merci tarafından yatırımın her aşamasında değişiklik yapılabilmesi mümkün kılınmıştır.

Bu değişiklik öncesinde, teşvik belgeleri sadece yatırımın cinsi ve konusundaki değişiklikler nedeniyle revize edilebiliyordu. Bunların dışındaki hususlarda meydana gelen değişiklikler için teşvik belgeleri revize edilmiyor, yatırımın tamamlama vizesi bu değişiklikler dikkate alınarak yapılıyordu. Örneğin yatırımın finansmanındaki özkaynak ve yabancı kaynak bileşimine ilişkin olarak herhangi bir değişiklik talebi kabul edilmiyor, bu talepler tamamlama vizesi sırasında değerlendirilerek tamamlama vizesi ile birlikte revize işlemi gerçekleştiriliyordu. Bu uygulama bazı durumlarda yatırımcı aleyhine sonuçlar yaratıyordu. Örneğin bir kısmı ayni sermaye konulmak suretiyle finanse edilmesi öngörülen yatırımlarda sonradan ayni sermaye tutarında meydana gelebilecek bir artışı teşvik belgesine işletmek mümkün olmuyordu. Bu durum, ayni sermaye olarak konulacak kıymetle ilgili damga vergisi ve harç istisnasından sadece başlangıçtaki değerler dikkate alınarak yararlanılabilmesi gibi bir haksızlığa sebep oluyordu. 17 Temmuz 2003 tarihinden geçerli olmak üzere yapılan bu düzenleme ile yatırımcılar, teşvik belgesine bağlanan yatırımlarına yönelik olarak meydana gelecek her türlü değişikliği teşvik belgesini düzenleyen mercie başvuruda bulunmak suretiyle teşvik belgelerine işletebileceklerdir.
Yeni düzenleme sabit yatırım tutarında meydana gelen değişikliklerin teşvik belgesine işlenebilmesi bakımından bazı sınırlar öngörmektedir. Buna göre, teşvik belgesinin sabit yatırım tutarında % 100’ün üzerinde meydana gelecek artış ya da % 50’nin üzerindeki azalışlarda yatırımcılar, belgenin halen geçerli olması kaydıyla teşvik belgesini düzenleyen merciye müracaat ederek teşvik belgesininin revizesini talep edebileceklerdir. Bu belirlemeden, sabit yatırım tutarında söz konusu oranlara kadar meydana gelecek değişiklikler için revize yapılmayacağı, bu kapsamdaki değişikliklerin yine tamamlama vizesi sırasında belgeye işleneceği anlaşılmaktadır.
 
Diğer yandan, yapılan düzenlemede, yatırım indirimi ve/veya kredi kullanımı açısından yatırımcıların talep etmeleri halinde bu oranlara bağlı kalınmaksızın da teşvik belgesinin revizesinin yapılabileceği ifade edilmiştir. Esas itibariyle bu belirleme, 24 Nisan 2003 tarihinden önce düzenlenen teşvik belgelerine istinaden uygulanacak yatırım indirimi bakımından hüküm ifade etmektedir (4842 sayılı Kanun ile yatırım indirimine ilişkin olarak 24 Nisan 2003 tarihinden geçerli olmak üzere yapılan düzenlemeye göre yatırım indiriminden yararlanabilmek için teşvik belgesi alınmasına gerek kalmamıştır).
2002/1 Sayılı Tebliğin 34 üncü maddesinin yeni şekli aşağıdaki gibidir:

"Madde 34- Teşvik belgesinde kayıtlı olan değerler nihai değerler olmayıp, yatırımın her aşamasında tevsik edilen bilgi ve belgelere istinaden yapılacak değerlendirme sonucunda teşvik belgesini düzenleyen merci tarafından değişiklik yapılabilir.
Teşvik belgesinin sabit yatırım tutarında %100'ün üzerinde meydana gelecek artış ya da %50'nin üzerindeki azalışlarda yatırımcılar, belgenin halen geçerli olması kaydıyla teşvik belgesini düzenleyen merciye müracaat ederek, teşvik belgesinin revizesini talep edebilirler. Ancak, yatırım indirimi ve/veya kredi kullanımı açısından yatırımcıların talep etmeleri halinde %100 ya da %50 oranlarına bağlı kalınmaksızın teşvik belgesi revize edilebilir.

Tamamlama vizesi esnasında gerçekleşme değerlerinin üzerinde yatırım indirimi veya vergi, resim ve  harç istisnası ve kaynak kullanımını destekleme fonu istisnasından yararlanıldığının tespit edilmesi halinde fazladan uygulanan destek unsurları 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunur."

2) Bankalar ve Özel Finans Kurumları En Fazla Teşvik Belgelerinde Yazılı Olan Yabancı Kaynak Tutarına Kadarki Krediyi Destek Unsurlarından Yararlandırabileceklerdir
2002/1 sayılı Tebliğin “Yatırım finansmanı” başlıklı 39 uncu maddesinin dördüncü fıkrasında değişiklik yapılarak, 17 Temmuz 2003 tarihinden geçerli olmak üzere, bankalar ve özel finans kurumlarının en fazla teşvik belgesinde yazılı olan yabancı kaynak tutarına kadarki krediyi destek unsurlarından yararlandırarak kullandırabilmeleri esası getirilmiştir.

Bu değişiklik öncesi düzenlemeye göre bankalar ve özel finans kurumları, teşvik belgesinde yazılı yabancı kaynak tutarının her yıl için Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranının iki katına kadar artırılmış  değerine kadar kullandırdıkları krediye damga vergisi ve harç istisnası gibi destek unsurlarından yararlandırabiliyordu.

Söz konusu 39 uncu maddnin değişen dördüncü fıkrasının yeni şekli aşağıdaki gibidir.
 
"Teşvik belgesinde "yatırımın finansmanı" başlığı altında "yabancı kaynaklar" bölümünde yer alan iç kredi, dış kredi ve döviz kredisinin karşısında yazılan tutarların kullanılması esas olmakla birlikte, firma tarafından talep edilmesi halinde teşvik belgelerinde öngörülen özkaynak ve yabancı kaynak oranını bozmamak ve yabancı kaynaklar bölümünde yer alan toplam tutarı aşmamak kaydıyla, iç kredi, döviz kredisi ve/veya dış kredi bankalarca veya özel finans kurumlarınca doğrudan kullandırılabilir. Bu durumda, ilgili banka veya özel finans kurumlarınca teşvik belgesi eki "kredi ve döviz kullanım formu"na kullanılan kredinin cinsi, döviz satış kuru (döviz kredisi kullandırılması halinde kullanım tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru), döviz ve karşılığı Türk Lirası tutarı ile kullanım tarihi belirtilir."
 
3) Daha Önceki Yıllara Ait Bakanlar Kurulu Kararlarına İstinaden Düzenlenmiş Teşvik Belgelerine KDV Desteği ve Teşvik Primi Uygulanmasında Revize Değerler Dikkate Alınmayacaktır
2002/1 sayılı Tebliğin 53 üncü maddesinin sonuna eklenen fıkra ile daha önceki yıllara ait Bakanlar Kurulu Kararlarına istinaden düzenlenmiş teşvik belgelerine KDV desteği ve teşvik primi uygulanmasının revize öncesi değerler esas alınarak yapılması benimsenmiştir.
Söz konusu fıkra hükmü aşağıdaki gibidir.
 
"KDV desteği veya teşvik primi ihtiva eden teşvik belgelerine ilişkin söz konusu destek unsurlarının uygulanmasında revize değerleri dikkate alınmaz."
 
Yukarıda yer verilen konuyla ilgili ek bilgiye ihtiyaç duyduğunuzda lütfen tarafımızla irtibata geçiniz.
 
Saygılarımızla,
 
DRT Denetim Revizyon Tasdik
Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.